Mường Lát là huyện có đường biên giới chung với 02 huyện của nước CHDCND Lào (Sốp Bâu, Viêng Xay tỉnh Hủa Phăn), với tổng đường biên giới dài 108,221 km, có 47 vị trí/48 mốc quốc giới, tiếp giáp với 7 xã, thị trấn của huyện. Lào có cửa khẩu quốc tế Xôm Vẳng đi qua cửa khẩu Quốc gia Tén Tằn của Việt Nam nối với quốc lộ 15C Việt Nam thuận lợi cho việc giao lưu hàng hoá, xuất nhập khẩu qua 2 nước. Cư dân hai bên biên giới thường xuyên sản xuất, qua lại thăm thân, giao lưu trao đổi hàng hoá … Trong năm, đại dịch Covid-19 tiếp tục bùng phát và diễn biến phức tạp, ngày càng lan rộng tại nhiều quốc gia, khu vực trên thế giới, đã tác động và ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh tế nói chung trong đó có hoạt động đối ngoại của địa phương nói riêng.

Là huyện có đường biên giới với nước bạn Lào, trong những tháng đầu năm 2022, UBND huyện đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan giải quyết tốt các vấn đề trong thời gian đóng cửa khẩu theo chủ trương tăng cường các biện pháp ngăn chặn sự lây nhiễm, phòng chống và kiểm soát dịch Covid-19. Trong 4 tháng đầu năm 2022, chính phủ Lào tiếp tục tạm dừng hoạt động xuất, nhập cảnh tại cửa khẩu và lối mở biên giới và quyết định đóng hoàn toàn cửa khẩu, tuỵệt đối không cho phép bất cứ cá nhân nào xuất nhập cảnh sang Lào để đảm bảo phòng chống dịch Covid-19. Đến ngày 2/5/2022, các cặp cửa khẩu chính và phụ giữa 2 tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn đã được mở cửa trở lại để phục vụ nhu cầu xuất, nhập khẩu giữa 2 tỉnh.

Với vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh và đối ngoại, huyện Mường Lát đã triển khai đồng bộ, toàn diện các hoạt động thông tin đối ngoại, kết hợp hài hòa giữa ngoại giao chính trị với ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa từng bước góp phần đảm bảo quốc phòng an ninh và giữ vững chủ quyền an ninh biên giới. Thường xuyên phối hợp với các đồn biên phòng trên địa bàn tổ chức tuyên truyền giáo dục về thực hiện quy chế biên giới… Công tác quản lý đòan ra, đoàn vào, người nước ngoài đến thăm quan và làm việc được thực hiện theo đúng hướng dẫn và các quy định của pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và thông tin đối ngoại. Được biết, nhân dịp đón tết cổ truyền dân tộc Lào (BunPiMay), các đồn Biên phòng, Chính quyền địa phương đã tổ chức 5 đoàn với 52 người thăm, chúc mừng và tặng 40 phần quà cho lực lượng bảo vệ biên giới của nước bạn Lào, chính quyền huyện Sốp Bâu, tổng trị giá các phần quà khoảng 75.000.000đ. Công an tỉnh Thanh Hóa tổ chức khánh thành và làm lễ bàn giao cho Công an Lào 09 công trình trụ sở làm việc (cho công an các bản giáp biên giới huyện Sốp Bâu và 01 bản nội địa Sốp Hào). Trị giá khoảng 310.000.000đ/01 trụ sở; Cũng nhân dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022 và ngày truyền thống Bộ đội Biên phòng (3/3), chính quyền phía nước bạn Lào đã tổ chức 04 đoàn với 25 người sang thăm, chúc mừng và tổ chức tặng quà cho các đơn vị và chính quyền địa phương trị giá 15.000.000đ. Công tác phối hợp tuần tra song phương: những tháng đầu năm 2022, lực lượng Biên phòng đã tổ chức tuần tra song phương với Đại đội 214, 215/BCH Quân sự tỉnh Hủa Phăn/Lào được 110 lần/841 lượt người tham gia; phối hợp tuyên truyền phòng chống dịch bệnh Covid-19 được 75 lần/50 lượt người tham gia. Quá trình tuần tra kịp thời phát hiện, phối hợp xử lý các vụ việc có liên quan đến hai bên biên giới; bảo đảm an toàn tuyệt đối về người, vũ khí, trang bị, phương tiện…

Để công tác đối ngoại Nhân dân trong thời gian tới đạt kết quả tốt, huyện Mường Lát tiếp tục thực hiện quyết liệt những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Đó là, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và thông tin đối ngoại nhằm nâng cao nhận thức trong cán bộ, công chức, Nhân dân về vị trí, vai trò của thông tin đối ngoại trong thời kỳ hội nhập quốc tế; Thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về các hoạt động thông tin đối ngoại trên địa bàn huyện, tạo môi trường cho các hoạt động thông tin đối ngoại thực hiện đúng chủ chương, đường lối của Đảng và Nhà nước; tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các Chỉ thị, Nghị quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia trên đất liền; tập trung phổ biến các điều ước, công ước quốc tế mà Việt Nam ký kết tham gia như: Luật biên giới Quốc gia, Biên bản ký kết hợp tác toàn diện của huyện Mường Lát với các huyện Sốp Bâu và Viêng Xay; Phối hợp thực hiện tốt công tác tổng hợp tình hình, định hướng thông tin tuyên truyền đối ngoại cho báo chí và chủ động phản bác, xử lý các thông tin xuyên tạc, sai sự thật làm ảnh hưởng, gây dư luận không tốt trong xã hội; tổ chức họp báo cung cấp thông tin để quảng bá và thu hút đầu tư trong và ngoài nước đến với huyện… Từ đó, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương, tiếp tục xây dựng, vun đắp tình cảm hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện, như sinh thời Chủ tịch Hồ Chính Minh khẳng định: “Việt - Lào hai nước chúng ta/Tình sâu như nước Hồng Hà - Cửu Long”.